بنده دانشجویی هستم که دو روز در هفته به محل تحصیلم سفر می کنم می خواستم ببینم نمازم شکسته است یا نه ؟

آیت الله خامنه ای:مسأله سفر تحصیلى مبنى بر احتیاط (جمع بین نماز تمام و شکسته) است و افراد مى‌توانند در این مسأله با مراعات شرایط، به مجتهد جامع الشرایط رجوع نمایند.
آیت الله سیستانی : اگر در ماه حد اقل 10 روز به سفر می روید یا در سفر هستید و این رویه برای شش ماه یا بیشتر باشد شما کثیر السفر هستید و در تمام سفرها نماز تمام و روزه صحیح است و چنانچه 8 یا 9 روز باشد به احتیاط واجب در تمام سفرها باید بین شکسته و جمع کنید . ولی اگر 7 روز یا کمتر سفر می کنید نمازهایتان در این سفرها شکسته و روزه صحیح نیست. 

آیت الله مکارم شیرازی: در فر ض سوال نماز شما شکسته است و نمی توانید روزه بگیرید.

آیت الله وحید خراسانی : بنابراحتیاط واجب در بین راه و در محل تحصیل نمازهای ظهر و عصر و عشا را دو بار بخوانید یک بار دو رکعتی و یک بار چهار رکعتی.

http://talabehpasokhgoo.parsiblog.com/

به غیر از وطن اصلى چند محل را مى‌توان به عنوان وطن انتخاب کرد؟

 
آیت الله خامنه ای :  غیر از وطن اصلى(جایى که در آن بدنیا آمده و رشد و نمو نموده) داشتن دو وطن اتخاذى اشکال ندارد ولى اگر خواست سه وطن اتخاذ کند که در هر یک در طول سال چهار ماه زندگى کند منوط به صدق ‏عرفى وطن است وگرنه وطن سوم اشکال داردی : محلّى را که انسان براى اقامت و زندگى خود اختیار کرده وطن اوست ، ولى اگر در آن جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد ، اختیار کردن براى زندگى معتبر نیست ، بلکه تا اعراض نکرده وطن اوست.

ـ   اگر قصد دارد در محلّى که وطن اصلیش نیست مدّتى بماند و بعد به جاى دیگر برود ، آن جا وطن او حساب نمى شود.

ـ   جایى را که انسان محلّ زندگى خود قرار داده و مثل کسى که آن جا وطن اوست در آن جا زندگى مى کند ، که اگر مسافرتى براى او پیش آید دوباره به همان جا بر مى گردد ـ اگر چه قصد نداشته باشد که همیشه در آن جا بماند ـ وطن او نیست ، ولى احکاموطن بر آن جارى مى شود.

ـ   کسى که در دو محلّ زندگى مى کند ـ مثلا شش ماه در شهرى و شش ماه در شهر دیگر مى ماند ـ هر دو محلّ وطن اوست ، و همچنین اگر بیشتر از دو محلّ براى زندگى خود اختیار کرده باشد ، به طورى که عرفاً گفته شود آن جا محلّ و مسکن دائمى اوست.

ـ   کسى که در محلّى مالک منزلى باشد که شش ماه متّصل را قصد ماندن در آن جا داشته و این مدّت را مانده باشد ، ولى فعلا صرف نظر کرده ، احکام وطن بر آن جارى نیست ، هر چند احتیاط مؤکّد آن است که هر وقت به آن جا برسد هم شکسته و هم تمام بخوان

آیت الله مکارم شیرازی :  هر فرد میتواند حداکثر سه وطن داشته باشد و به هر دلیل در وطن حاضر شود نماز و روزه کامل است ولی در بین راه حکم مسافر را دارد و چنانچه هفته ای سه روز در آن محل اقامت داشته باشید و حداقل دو سال ادامه یابد آنجا در حکم وطن شما و نماز و روزه شما کامل است همچنین اگر یک سال (دوازده ماه) در آن محل اقامت داشته باشید و یا اگر در محلی تصمیم به اقامت دائم داشته باشید و (هرچند به صورت پراکنده) حداقل چهار ماه در سال در آن محل اقامت داشته باشید

آیت الله سیستانی : چنانچه مدت ماندن شما در شهر محل تحصیل یا محل کار مدت خاصی باشد پس حکم آنجا طبق جدول زیر است:

1- اگر در ماه حد اقل 22 روز کامل در آنجا بمانید و این امر برای یک سال و نیم یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد.

2- اگر در ماه حد اقل 15 روز کامل در آنجا بمانید و این امر برای سه سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد.

3- اگر در ماه حد اقل 7 روز کامل در آنجا بمانید و این امر برای چهار سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد.

4- اگر در ماه حد اقل 22 روز و هر روز 9 ساعت در آنجا بمانید و این امر برای دو سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد.

5- اگر در ماه حد اقل 22 روز و هر روز 8 ساعت در آنجا بمانید و این امر برای سه سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد.

6- اگر در ماه حد اقل 22 روز و هر روز 6 ساعت در آنجا بمانید و این امر برای چهار سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد.

7- اگر در ماه حد اقل 20 روز و هر روز 8 ساعت در آنجا بمانید و این امر برای چهار سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد.

8- اگر در ماه حد اقل 15 روز و هر روز 12 ساعت در آنجا بمانید و این امر برای پنج سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد.

9- اگر هر سال یک چهارم آن را در آنجا بمانید و این امر برای چهار سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد.

و اگر محل تحصیلتان یا محل کارتان با شهر محل سکونت فاصله شرعی دارد (44 کیلومتر رفت یا رفت و برگشت) در این صورت اگر به آنجا هر روز رفت و آمد می کنید و یا هر ماه حد اقل 10 روز این مسیر را طی می کنید و این رویه برای شش ماه یا بیشتر است شما کثیر السفر هستید و در تمام سفرهایتان نماز تمام و روزه صحیح است و اگر عدد و یا روزهاى مسافرت شما در ماه هشت یا نه باشد ـ بنابر احتیاط واجب ـ در همه سفرها باید هم شکسته بخوانید و هم تمام ، و اگر کمتر از این باشد نماز شکسته است ، البته حکم مذکور در صورتى است که محل تحصیل یا محل کار مقر شما نشده باشد پس چنانچه مقر شما شد ، حکم کثیر السفر در صورتی ثابت می شود که فاصله بین شهر شما و شهر محل تحصیل 44 کیلومتر یا بیشتر باشد.

http://talabehpasokhgoo.parsiblog.com/

بنده مقلد ایت الله مکارم شیرازیم 
با توچه به اینکه شهر قم مشغول زندگی هستم (7 سال) و از طرفی زادگاهمون هم اراکه و کشت و کار داریم ولی در طول سال به سه ماه نمی رسه ،

شاید ماهی یکی دو روز نه سفر شغلی بیشتر سفر صله رحمی است سوال بنده اینه که ایا زداگاهم باتوجه به توضیحات حکم وطن رادارد یا ندارد ؟
دوم اینکه : برفرض که حکم وطن نداشته باشه می تونم به مرجع دیگری که زادگاه را وطن می داند رجوع کنم 
سوم اینکه : نماز و رورزه های سال های گذشته که جاهل به حکم بودم چی میشه ؟

جواب :  1ـ هرگاه شخصى قصد بازگشت به وطن سابق را جهت سکونت مستمر داشته باشد، ولى عملا مدّت طولانى گذشته (مثلا پنج سال) و هنوز بازنگشته،

اعراض عملى حاصل شده، و نماز و روزه اش در آنجا شکسته است. مگر اینکه سالی سه چهار ماه، هر چند به صورت پراکنده در آنجا سکونت داشته باشد.
2ـ اگر در این مساله از ما تقلید نکرده اید می توانید به مجتهد دیگری مراجعه نمایید.
3ـ کسى که مى داند مسافر است و نماز را باید شکسته بخواند اگر عمداً تمام بخواند باطل است، همچنین اگر فراموش کند که نماز مسافر شکسته است

و تمام بخواند باید اعاده کند و نیز اگر حکم نماز مسافر را مى دانست امّا توجّه نداشت که در حال سفر است و نمازش را تمام بخواند، امّا اگر اصلاً این حکم را نمى دانست

که وظیفه مسافر نماز شکسته است و هنوز این مسأله را نشنیده بود اگر به جاى نماز شکسته نماز را تمام بخواند نمازش صحیح است.

http://talabehpasokhgoo.parsiblog.com/

اولین سفر بعده ده روز ماندن

زمانی که شخصی از محل کار خود 200 کیلومتر دور است پس از آن که بعد از 15 روز به آن محل بر می گردد اولین نماز او در آن مکان شکسته است یا خیر/

آیت الله خامنه ای : اگر در خلال هر ده روز حداقل یک بار براى شغل، سفر انجام شود و این تردّد شغلى حداقل دو سه ماه ادامه داشته باشد، نماز در سفرهاى شغلى ـ غیر از سفر اول و دوم ـ در مبدأ، مقصد و بین راه تمام و روزه صحیح است و اگر ده روز یا بیشتر در یک محلّ اقامت شود، در سفر اول شغلى نماز شکسته و بعد از آن تمام است؛ و در سفرهاى شخصى حکم مسافر را دارید.

آیت الله وحید خراسانی : احتیاط واجب آن است که در آن سفر جمع کنند بین شکسته و تمام  

آیت الله سیستانی : تا سه هفت? اول باید بین شکسته و تمام جمع کند 

آیت الله نوری همدانی : در فرض سئوال صحیح نیست و قربانی باید در منی (وادی محصر) ذبح شود

http://talabehpasokhgoo.parsiblog.com/

     اینکه می گویند فلانی از وطن اصلی خود اعراض کرده یعنی چه؟ در این صورت حکم نماز و روزه در وطن اصلی که از آن اعراض کرده چه می شود؟

 آیات عظام حضرت امام خمینی(ره)، مقام معظّم رهبری(مدّ ظلّه):

اعراض از وطن یعنی ترک وطن و تصمیم به عدم اقامت در آن یعنی دیگر قصد زندگی کردن در آنجا نداشته باشد. نماز در چنین مکانی شکسته است و روزه نیز صحیح نمی باشد، مگر اینکه قصد ده روز کند.

ایت الله خامنه ای : مفهوم اعراض از وطن
من متولد شهرستان شهریار هستم و تا بیست سالگى همان‌جا ساکن بوده‌ام. بعد از ازدواج به تهران رفتم و حدود هشت سال نیز ساکن تهران بوده و آنجا را هم به عنوان وطن انتخاب نمودم. در سال 1380 به قم آمدیم و در قم قصد توطن نمودیم، بعد از مدتى تصمیم گرفتیم دیگر به تهران و شهریار برنگردیم. خدمت عالمى رفتیم ایشان فرمودند همین که دوست نداشته باشید به شهریار و تهران برگردید یعنى اعراض کرده‌اید و دیگر آنجا حکم مسافر را دارید، آیا این کلام صحیح است؟ در ضمن اگر من از اعراض خودم پشیمان شده باشم آیا راهى براى تغییر نظر هست؟
ج) مراد از اعراض، عدم علاقه به بازگشت نیست بلکه منظور خروج از وطن با تصمیم به عدم بازگشت به آن براى سکونت است و در صورت تحقق اعراض، دیگر حکم وطن مترتب نخواهد شد، مگر اینکه بازگردید و قصد زندگى در مدت قابل ملاحظه‌اى مثل حدود هفت، هشت سال در آنجا را داشته باشید.

آیت الله مکارم شیرازی(دامت برکاته): بدین معناست که کسی قصد بازگشت به وطن اصلی برای اقامت مستمر در آنجا ندارد. حال اگر این مثلاً برای دیدن اقوام و پدر و مادر خویش یا انجام دادن کاری به وطن اصلی مراجعه کنید، نمازش شکسته است و روزه اش صحیح نمی باشد، مگر اینکه قصد ده روز کند.ضمناً از نظر آیت الله مکارم شیرازی(دامت برکاته) هر گاه شخصی قصد بازگشت به وطن سابق را جهت سکونت مستمر داشته باشد ولی عملاً مدّت طولانی گذشته (مثلاً 5 سال) و هنوز بازنگشته اعراض عملی حاصل شده و نماز و روزه اش در آنجا شکسته است.

بعبارت دیگه : در صورتى که از آنجا اعراض کرده باشید، یعنى قصد نداشته باشید جهت سکونت مستمر به آنجا بازگردید، نماز و روزه شما در آنجا شکسته است. مگر اینکه هر سال، سه چهار ماه در آنجا اقامت داشته باشید.
هرگاه شخصى قصد بازگشت به وطن سابق را جهت سکونت مستمر داشته باشد، ولى عملا مدّت طولانى گذشته (مثلا پنج سال) و هنوز بازنگشته، اعراض عملى حاصل شده، و نماز و روزه اش در آنجا شکسته است. مگر اینکه سالی سه چهار ماه، هر چند به صورت پراکنده در آنجا سکونت داشته باشد.

 آیت الله سیستانی : اگر از وطن اصلی اعراض کرده باشید به این معنی که مطمئن هستید در آینده برای سکونت به آنجا بر نمی گردید نماز در آنجا شکسته است مگر اینکه بخواهید 10 روز در آنجا بمانید. بله اگر حضور شما در آن شهر زیاد باشد به حدی که هر ساله جمعا یک سوم سال (هرچند متفرقه) در آنجا بمانید حکم وطن را دارد. اگر مجموع حضورش در زادگاه سالیانه سه ماه باشد وطن او حساب می شود .

آیت وحید خراسانی : کسی که از وطنش اعراض کرده مادامی که آنجا را برای اقامت و زندگی دائمی خود اختیار نکرده در آنجا مسافر است و مراد از اعراض این است که احتمال عقلائیب نمی دهد که برای زندگی و اقامت دائمی به آنجا برگردد و کسی که چنین احتمالی نمی دهد هر گاه به وطن خود برود احکام مسافر را دارد.

حکم نماز و روزه راننده چیست ؟ کثیر السفر چه کسی است ؟

آیت الله خامنه ای : اگر در خلال هر ده روز حداقل یک بار براى شغل، سفر انجام شود و این تردّد شغلى حداقل دو سه ماه ادامه داشته باشد، نماز در سفرهاى شغلى ـ غیر از سفر اول و دوم ـ در مبدأ، مقصد و بین راه تمام و روزه صحیح است و اگر ده روز یا بیشتر در یک محلّ اقامت شود، در سفر اول شغلى نماز شکسته و بعد از آن تمام است؛ و در سفرهاى شخصى حکم مسافر را دارید.

آیت الله وحید خراسانی : کسى که شغلش مسافرت است ، اگر براى کار دیگرى مانند زیارت یا حجّ مسافرت کند ، باید نماز را شکسته بخواند ، ولى اگر مثلا راننده اتومبیل خود را براى زیارت کرایه بدهد و در ضمن خودش هم زیارت کند ، باید نماز را تمام بخواند

آیت الله مکارم شیرازی : چنانچه حداقل دو ماه و هر ماه سه روز در هفته مسافر باشید (در ماه دوازده روز) حکم کثیرالسفر را دارید و نماز و روزه شما در آن محل و بین راه کامل است و لازم نیست سفرها به یک مقصد یا یک منظور باشد بلکه معیار سفرهای متعدد فرد است

اگر رفت و آمد می کند : چنانچه حداقل دو ماه و هر ماه سه روز در هفته مسافر باشید (در ماه دوازده روز) حکم کثیرالسفر را دارید و نماز و روزه شما در آن محل و بین راه کامل است

 و اگر اقامت می کند: چنانچه هفته ای سه روز در آن محل اقامت داشته باشید و حداقل دو سال ادامه یابد آنجا در حکم وطن شما و نماز و روزه شما کامل است همچنین اگر یک سال (دوازده ماه) در آن محل اقامت داشته باشید و یا اگر در محلی تصمیم به اقامت دائم داشته باشید و (هرچند به صورت پراکنده) حداقل چهار ماه در سال در آن محل اقامت داشته باشید

آیت الله نوری همدانی : اگر وضعیت سفرتان به گونه‌ای است که ده روز در وطن اقامت ندارید باید نمازتان را کامل بخوانید و اگر در زمانی ده روز در وطن یا محل استقرار توقف داشتید باید در سفر اول نمازتان را شکسته و در سفرهای بعدی کامل بخوانید

http://talabehpasokhgoo.parsiblog.com/

سئوال: دانشجویانی که در خوابگاه ده روز یا بیشتر می مانند و بین آنجا و محل تحصیل رفت و آمد می کنند و فاصلهء بین آن دو، کمتر از چهار فرسخ شرعی است، حکم نماز و روزه شان چگونه است؟

امام: اگر در مدت ده روز، تنها یک مرتبه و به اندازه دوساعت، از خوابگاه به دانشگاه بروند، نماز تمام و روزه صحیح است و در غیر این صورت شکسته است و روزه صحیح نیست¹.

سوال: 1-  اگه مسافر قبل از اذان ظهر به حد ترخص برسد روزه اش صحیح است ؟ یا باید به وطن برسد؟
 2-  حد ترخص کجاست ؟
3-سوال دیگه اگه مسافر قصد مسافرت داشته باشه برای فرار از روزه همین که از حد ترخص خارج شد و بعد از چنددقیقه اذان ظهر را گفتن روزه اش باطل میشه یا باید حتما روزه اش را بخورد؟

آیت الله خامنه ای :  ج1) براى صحّت روزه لازم است قبل از اذان ظهر داخل وطن باشد.
ج2) منظور از حدّ ترخص مکانی است که در آنجا اذان شهر شنیده نمی‏شود و دیوارهای شهر هم دیده نمی‏شود و احوط رعایت هر دو علامت است هر چند بعید نیست که شنیده نشدن اذان برای تعیین حدّ ترخص کافی باشد. 
ج3) در فرض سؤال روزه باطل است. 

آیت الله مکارم شیرازی :  1ـ در صورتیکه قبل از اذان به حد ترخص وطن برسد روزه اش صحیح است 
2ـ «حد ترخص» یعنى از وطن یا محل اقامتش به اندازه اى دور شود که صداى اذان شهر را نشنود و مردم شهر او را نبینند، اما دیدن و ندیدن دیوارهاى شهر اثرى ندارد، ولى باید در هوا گرد و غبار یا مه یا چیز دیگرى که مانع دیدن است یا سرو صدایى که مانع شنیدن است وجود نداشته باشد و اگر یکى از این دو علامت حاصل شود کافى است، به شرط اینکه یقین به نبودن دیگرى نداشته باشد، و الا احتیاط جمع میان نماز شکسته و تمام است.
3ـ هرگاه روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید باید روزه خود را تمام کند، اما اگر پیش از ظهر مسافرت نماید روزه اش باطل است، ولى قبل از آن که به حد ترخص برسد نمى تواند روزه را افطار کند و اگر پیش از آن افطار کند کفاره بر او واجب است (منظور از حد ترخص جایى است که صداى اذان شهر را نشنود، یا به جایى برسد که از نظر مردم شهر پنهان گردد).

آیت الله سیستانی : 1 - باید قبل از اذان ظهر (زوال) به وطن خود برسد
2- حدّ ترخّص جائى است که اهل شهر حتى آنها که در خارج شهر وتوابع آن هستند مسافر را نتوانند ببیند ، و نشانه آن این است که او اهل شهر را نتواند ببیند .
3- اگر قصد داشته باشد به مسافت شرعی (44 کیلومتر از انتهای شهر محل سکونت یا بیشتر) برود و پس از خروج از شهر اذان ظهر (زوال) بشود روزه صحیح نیست وپس از حد ترخص می تواند بخورد وباید بعدا قضا کند

آیت الله وحید خراسانی : 1-باید به وطن برسد و اگر بعد از ظهر به وطن برسد روزه اش صحیح نیست .
حد ترخص جایی است که انسان از وطنش به قدری دور شود که اذان شهر را نشنود و وقتی اهل شهر را نبیند یقیناً به حد ترخص رسیده است.
2-در خصوصِ سؤال شما همین قدر که هنگام ظهر در سفر بوده روزه اش باطل است .

سؤال: ما در محلى کار مى کنیم که وضعیت شغلى ما طورى است که 14 روز کار و 14 روز هم منزل مى رویم که بیشتر از 6 ‏فرسخ است در این مدت 14 روز کار شاید یک یا دو بار هم مأموریت شغلى پیش بیاید که بیشتر از 6 فرسخ باشد و این از ‏مسئولت شغلى ما نیز مى باشد. ‏ در محل کار وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ ‏ در مأموریت وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ ‏

در بین محل کار و منزل وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ ‏

اگر مأموریت در هر هفته باشد ولى در 14 روز منزل مسافرتى در بین باشد یا نباشد وظیفه نماز و روزه ما چیست؟

اگر 7 روز در محل کار و 14 روز در منزل باشد وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ ‏

و اگر ما بواسطه کار باید هر روز این 14 روز شغلى را در تردد باشیم وظیفه نماز و روزه ما چیست؟

آیت الله خامنه ای : اگر در خلال هر ده روز حداقل یک بار براى شغل، سفر انجام شود و این تردّد شغلى حداقل دو سه ماه ادامه داشته باشد، نماز در سفرهاى شغلى ـ غیر از سفر اول و دوم ـ در مبدأ، مقصد و بین راه تمام و روزه صحیح است و اگر ده روز یا بیشتر در یک محلّ اقامت شود، در سفر اول شغلى نماز شکسته و بعد از آن تمام است؛ و در سفرهاى شخصى حکم مسافر را دارید.

آیت الله وحید خراسانی: در مورد 7 روز در محل کار و 14 روز در منزل ، در محل کا بنابراحتیاط واجب باید نمازهای ظهر و عصر و عشا را هم دو رکعتی بخوانید و هم چهاررکعتی و روزه را بگیرید و قضاء آن را بعدا به جا آورید ولی در بقیه موارد سوال نماز تمام است و روزه صحیح می باشد.

آیت الله سیستانی : اگر یک هفته یا دو هفته در محل کار هستید و این وضع به مدت یکسال و نیم ادامه دارد آنجا در حکم وطن است و نمازتان در آنجا تمام و روزه صحیح است ولى در مأموریتها نماز شکسته است و اگر قبل از ظهر باشد روزه را مىتوانید بخورید و همچنین در سفر بین محل کار و وطن مگر اینکه مأموریتها به علاوه سایر مسافرتها به طور مستمر در ماه ده روز بشود که در اینصورت کثیر السفر شمرده مىشوید و نمازتان در همه مسافرتها حتى اگر به کشور دیگر باشد تمام است و همین حکم در صورتى است که 14 روز شغلى را در تردد باشید.

نماز و روزه دانشجو

در حکم نماز و روزه دانشجویی که سفر او از حد مسافت شرعی تجاوز کند، در بین مراجع معظم چند نظر وجود دارد. طبق نظر آیات عظام امام خمینی، فاضل لنکرانی (ره) و خامنه ای نماز شکسته است و روزه صحیح نیست.

مقام معظم رهبری فرموده اند: در سفرِ برای تحصیل علم، نماز شکسته است و روزه هم صحیح نیست. اعم از این که سفرشان هفتگی باشد یا روزانه، ولی کسی که برای کار آزاد یا اداری مسافرت می کند، اگر بین وطن یا محل سکونت و محل کارش هر ده روز حداقل یک مرتبه رفت و آمد نماید، باید از سفر دوم به بعد نماز خود را تمام بخواند و روزه او صحیح است و اگر بین دو سفری که برای کار کردن می رود ده روز در وطن یا جای دیگری بماند، در سفر اولی که بعد از اقامت ده روزه برای کار کردن می رود، نمازش شکسته است و نمی تواند روزه بگیرد.

پس نماز کسی که برای تحصیل علم به جایی مسافرت می کند، شکسته است و روزه او هم صحیح نیست، مگر قصد ده روز کند که در این صورت نمازش تمام و روزه اش نیز صحیح است، یا یک ماه متوالی دریک جا بماند که بعد از 31 روز نمازش تمام و روزه هم صحیح است. (مقام معظم رهبری اجازه داده اند این دانشجویانی که مقلد ایشان هستند در این مسئله از ایشان عدول کرده، و در این مسئله به فتوای مراجعی دیگر مانند آیت الله سیستانی  عمل کنند و در نتیجه نمازشان را تمام بخوانند و روزه شان را بگیرند).

آیت‏الله مکارم: 1. اساتید و دانشجویان اگر براى مدت قابل ملاحظه‏اى - مثلاً یک سال یا بیشتر - در محل تحصیل یا تدریس بمانند، آن محل در حکم وطن است و نماز و روزه در آنجا، تمام مى‏باشد و ماندن ده روز پى در پى در آنجا شرط نیست.
 تبصره. این گروه از دانشگاهیان از هنگام شروع به درس سه روز اول را در محل درس و تدریس احتیاط کنند یعنی نماز را هم کامل و هم شکسته بخوانند و روزه را هم بگیرند و هم قضا کنند و پس از آن در همان سفر اول نماز را تمام بخوانند و روزه بگیرند، مگر آنکه قصد ده روز نمایند. در این صورت احتیاط مذکور لازم نیست.
2. کسانى که همه روزه، یا حداقل سه روز در هفته، به محل تحصیل یا تدریس مى‏روند؛ یعنى، صبح به محل تحصیل یا تدریس مى‏روند و عصر باز مى‏گردند و این کار مدتى ادامه مى‏یابد، کثیرالسفر محسوب مى‏شوند و نماز و روزه ایشان در آن محل و به هنگام رفت و برگشت، تمام است.
 تبصره. این گروه از دانشگاهیان از هنگام شروع به درس، در چند سفر اول و دوم احتیاط کنند؛ یعنی نماز را شکسته و تمام بخوانند و اگر روزه گرفتند آن را قضا کنند.
  آیت‏الله سیستانى: 1. اگر زمان تحصیل و تدریس اساتید و دانشجویان، حداقل دو سال ادامه دارد و در آنجا مستقر مى‏شوند [گر چه در هفته دو شبانه روز کامل باشند؛ به نحوى که به آنان مسافر گفته نشود]؛ آنجا در حکم وطن است و باید نمازشان را در محل تحصیل، تمام بخوانند و روزه را بگیرند.

 2. اگر اساتید و دانشجویان در هفته، حداقل سه روز بیش از مسافت شرعى رفت و آمد کنند و یا در سفر باشند و این برنامه براى مدتى (به طور مثال شش ماه در یک سال و یا حداقل سه ماه در چند سال تحصیلى) ادامه یابد؛ کثیرالسفر محسوب مى‏شوند و نماز ایشان در محل تحصیل و بین راه تمام و روزه‏شان صحیح است.
      
تبصره 1. در هر دو صورت اگر در ماه اول، قصد اقامت ده روز نکنند، باید احتیاط نمایند؛ یعنى، نمازشان را هم تمام و هم شکسته بخوانند و روزه را هم بگیرند و هم قضا نمایند.
      
تبصره 2. با توجه به اینکه آیت الله سیستانى، رجوع به مرجع تقلید مساوى را جایز مى‏داند، مقلدان ایشان مى‏توانند در این مسئله به مرجع مساوى دیگر، مراجعه کنند که نماز را کامل و روزه را صحیح مى‏داند.

تبصره 3. اگر مجموعاً مسافرت‏های آنها در ماه ده روز یا بیشتر است کثیر السفرند و نماز آنها در همه مسافرت‏ها تمام و روزه صحیح است و اگر 8 یا 9 روز در ماه است، بنابر احتیاط واجب باید هم شکسته بخوانند و هم تمام و روزه را هم بگیرند و هم قضا کنند

آیت‏الله وحید: اگر در هفته حداقل چهار روز بین وطن و دانشگاه رفت و آمد کند و این کار براى مدت یک سال یا بیشتر ادامه داشته باشد، آنجا در حکم وطن است. نماز در آنجا تمام و روزه صحیح است و در بین راه باید احتیاط کند؛ یعنى، نماز را تمام و شکسته بخواند و روزه بگیرد و قضاى آن را نیز به جا آورد و اگر رفت و آمد سه روز باشد، در این مورد نیز باید احتیاط کند